Dünya Sadece Fizikî Nesnelerden mi Oluşuyor?

Enis Doko

Enis Doko



Metafizik doğalcılık (natüralizm), var olan her şeyin doğal dünyanın bir parçası olduğunu ve doğal yasalar ve ilkeler aracılığıyla açıklanabileceğini savunan kapsamlı bir felsefî dünya görüşüdür. Diğer bir deyişle metafiziksel doğalcılığa göre uzay–zaman ve onun içindeki fizikle tarif edilen cisimler dışında bir gerçeklik yoktur. Dolayısıyla bu görüşe göre doğaüstü ya da evrene aşkın varlıklar mevcut değildir. Metafiziksel doğalcılığı, bazı felsefecilerin bilimin metotları arasında saydığı metodolojik doğalcılıktan ayırmak önemlidir. Metodolojik doğalcılık, epistemik (bilgi teorisiyle alakalı) bir pozisyondur. Metodolojik doğalcılık ilkesine göre bilim yaparken tüm açıklamalar doğa yasaları ve doğal nedenlere atıfla yapılmalıdır ve cin, peri gibi doğaüstü varlıklara atıf yapmaktan kaçınılmalıdır. Metodolojik doğalcılık, epistemik ya da farklı bir deyişle metodolojik bir pozisyon olduğu için evrenle ilgili bir tarif içermez. Uzay–zaman içindeki fizikî olguları sadece fizikî olgularla açıklamakta ısrar etmek, doğa dışında bir gerçeklik olduğunu inkâr etmeyi gerektirmez. Bu olgular gerçekten de sadece fiziki olgularla açıklanabiliyorsa bile, bu durumdan doğa dışında bir gerçeklik olmadığı anlamı çıkartılamaz. Metodolojik doğalcılığın bilimin gerçekten metodu olup olmadığı tartışmalıdır; biz bu yazıda bu konuyu ele almayacağız. Bundan sonra sadece doğalcılık ifadesini kullanacak ve bunu metafiziksel doğalcılık anlamında kullanacağız. 

Doğalcılığı değerlendirmeden önce daha iyi anlamaya çalışalım. Doğalcılığın birinci özelliği kat’i ontolojik taahhütler içermesidir. Gerçekliğin temel bileşenlerinin tümünün doğal olduğunu iddia eder. Bu, fiziksel madde ve enerjinin yanı sıra biyolojik yaşam, bilinç ve toplumlar gibi bunlardan ortaya çıkan varlıkları da içerir. Tüm bu olgu ve nesneler fizikîdir. 

Doğalcılığın ikinci özelliği, nedensel kapalılık ilkesine bağlılığıdır. Nedensel kapalılık ilkesi, her nedenin evrende doğal bir etkisi olduğunu öne sürer. Doğal nedenler, tüm olguları açıklamak için yeterli olduğundan doğaüstü açıklamalar gereksizdir. Bu ilke, doğalcılığı ontolojik taahhütlerinin bir sonucudur. Metodolojik doğacılık, nedensel kapalılık ilkesinin bir sonucudur. 




Makalenin devamını okumak için Abone Olun