Yeni Sayı | Yasa (Sayı 19)
Sayı 19: Yasa
Ahmet Ayhan Çitil • Asım Cüneyd Köksal • Baha Zafer • Celal Türer • Celaleddin Çelik • Dursun Çiçek • Enis Doko • H. Yunus Apaydın • İbrahim Halil Üçer • İhsan Fazlıoğlu • Kasım Küçükalp • M. Cüneyt Kaya • Meryem Çiftkaya • Nihat Bulut • Oktay Taftalı • Ömer Türker • Tahsin Görgün • Vahdet İşsevenler Teklif, varoluşumuza temel teşkil […]
Fizik Kanunu Kavramının Doğuşu
Tabiat kanunu kavramını tam olarak Descartes’ta buluruz. Metot Üzerine Konuşmalar’a (1637) Descartes, “Tanrı’nın tabiata yerleştirdiği yasaları” bulduğunu ilan ettiği yeni doğa felsefesinin kısa açıklamasıyla başlar. Tanrı, bu kanunların izlerini insan zihnine öyle yerleştirmiştir ki onların evrensel geçerliliğinden şüphe edilemez.1 Ardından2 maddenin yaratılmasından sonra Tanrı’nın, tabiatı kaostan çıkarıp, bu kanunlara uygun olarak oluşturduğu açıklanır. Tanrı, birden […]
Platon’da Varlık ve Yasa
Hukuk felsefesi ve sosyolojisi alanında çalışmalar yapan Osman Vahdet İşsevenler tarafından kaleme alınan, Platon’da Varlık ve Yasa isimli kitap, 2015 senesinde yayımlanmıştır. Hukuk felsefesi okurları kadar felsefe okurlarının da müracaat edebileceği içeriği ile eserde hem Antik Yunan felsefesinin başat isimleri ve meseleleri hem de insan var oldukça merkezinde olmaya devam edegelecek hakikat ve hukuk ele […]
Buyruk Nedir? Üzerine
Giorgio Agamben, modern düşüncenin arkeolojisini yapan istisna hali ve kutsal insan gibi anlama ve anlatma biçimleriyle tanınan bir düşünürdür. İtalyan olmasının düşünme biçiminin üzerinde belirleyici olduğu muhakkak. Bilhassa egemenlik, siyasal iktidar, şiddet, hukuk gibi hususlarla ilgilenmesi ferdî olarak hem Roma İmparatorluğunun hem de Katolikliğin mirası üzerinde yaşamasıyla izah edilebilir. O da tüm çağdaşları gibi içine […]
Şer’î Hüküm Yasa Olarak Değerlendirilebilir mi?
Bu yazı, esas itibarıyla şer’î hükmün mahiyetine işaret ederek bugünkü anlamda yasa fikri ile aralarında benzerlik olup olmadığını ve klasik dönemde anlam ve işlevini bugün devam ettirip ettirmediğini sorgulamak amacıyla kaleme alınmıştır. Bu amaçla şer’î hükmün, tarihsel tecrübede yani fıkhın genel olarak hayatı, özel olarak hukukî hayatı düzenlediği dönemlerdeki işlevi, daha açık söylenirse o dönemde […]
Peygamberlik Felsefeye Konu Olabilir mi? İbn Sînâ’nın “Yasa” Merkezli Peygamberlik Öğretisi
Elmalılı Hamdi’nin (ö. 1942) Metâlib ve Mezâhib tercümesinin meşhur “dîbâce”si, Hıristiyanlık–İslam ve modern Batı felsefesi–İslam düşüncesi arasında yaptığı derinlikli karşılaştırmalar; felsefe–din ve akıl–nakil ilişkisine dair hayranlık uyandıran tahlilleriyle temayüz eden bir metindir. Bu karşılaştırma ve tahliller sadedinde Elmalılı Hamdi, konuyu peygamberlik meselesine getirerek şu dikkat çekici tespitleri yapar: “Burada şunu kaydetmeden geçemeyeceğim ki vahdâniyet–i ilâhiye […]
Yasa/Hakikat–Tekil Olay Dikotomisi Bağlamında Adaletin Paradoksal Doğası Üzerine Bir Soruşturmaa
Adalet kavramının, tüm düşünce tarihi boyunca bilge, filozof ve düşünürlerin olduğu kadar, belki de daha da fazlası, yasa koyucu, yönetici ve hukukçuların zihinlerini en çok meşgul etmiş kavramların başında geldiği söylenebilir. Kuşkusuz herkes, adaletin gerekli, olmazsa olmaz bir değer olduğunu kabul eder. Fakat âdil olunduğundan, adaletle hükmedildiğinden nasıl emin olunacağı sorusu, bir çırpıda yanıtlanabilir bir […]
Pragmatizmin Bir Yasası Var mı?
Gerçeklik ve Yasa William James, “The Sentiment Of Rationality/Rasyonalite Duygusu” adlı makalesine “Felsefecilerin yerine getirmek zorunda oldukları görev nedir? Ve onlar neden felsefe yaparlar?” sorularıyla başlar. Ona göre felsefeciler, doğanın bir lütfu olarak herkesin zihninde taşıdığı oldukça parçalanmış ve karmaşık bir evren anlayışı yerine eşyanın bütününe dair rasyonel bir anlayışa sahip olmak isterler. Zira gerçeklik, […]
Doğa Yasalarının Metafizik Temellerini Araştırma Mümkün müdür?
Dünyanın düzenli ve kurallı olduğu yaygın bir düşüncedir. Bu kadar düzenli olduğu için, geçmişteki ya da gelecekteki durumu hakkında çoğu pratik olarak tanımlanabilecek amaçlar için güvenilir birçok öngörü ve tahminde bulunabiliyoruz. Empirik malzemenin bu düzenliliği ve kurallılığı olmasa günümüzde ortaya koyduğumuz birçok teknolojik ilerleme gerçekleşme imkânı bulamayacaktı. Düzenlilik üzerine kurduğumuz üretim süreçleri, teknolojik gelişmişlik ve […]