İnsanlık Tarihini Peygamberler Tarihi Olarak Tasavvur Etmek

Abdulkadir Macit

Abdulkadir Macit



Kur’ân–ı Kerîm’de tarih tasavvuru, insan(lığ)ın nasıl var olduğu, ne hâlde olduğu ve gelecekte nerede olacağı şeklinde üç tarihi hal üzerinden açıklanmıştır. İnsanlık için bu üç tarihi hal, “Nereden geldik?”, “Neredeyiz?” ve “Nereye gidiyoruz?” sorularına verilen cevaplar etrafında izah edilmiştir. Kur’ân–ı Kerîm bunlardan birincisine yaratılış (Hz. Âdem’in ve Hz. Havva’nın cennette yaratılışı), ikincisine yakın tarih (dünya hayatı, insan(lık) tarihi), üçüncüsüne ise uzak tarih (ahiret hayatı) ile cevap verir. Yani insanlık tarihi yaratılış ve hayat [dünya (Yakın Tarih) ve ahiret (Uzak Tarih)] ikilisi üzerinden takdim edilir. Buradan hareketle Kur’ân–ı Kerîm’in “long period” bakış açısıyla yaratılıştan ahirete uzanan bütünlük (makro tarihçilik) üzere bir tarih tasavvuru ortaya koyduğunu belirtebiliriz.

Diğer taraftan Kur’ân–ı Kerîm’de yakın tarih (dünya hayatı, insan(lık) tarihi) kapsamında Hz. İbrahim’in MÖ 1800’lü yıllarda Mezopotamya’daki hicretleri, Hz. Yusuf’un MÖ 1700’lü yıllardaki Mısır yılları, Hz. Musa’nın MÖ 1400’lü yıllardaki İsrailoğulları’yla geçirdiği serüven, İsrailoğulları’nın MÖ 1000’li yıllarda Hz. Davut ve Süleyman ile kurduğu imparatorluk, Hz. Muhammed’in[s.a.v.] Ms 600’lü yıllardaki Mekke ve Medine dönemleri ile ilgili anlatımlar mikro anlamda tarih vakıaları olarak anlatılmaktadır. Kur’ân–ı Kerîm’de kıssalar olarak da anlatılan bu tarihî haberler mikro tarihçilik olarak nitelenebilir.

Buradan hareketle Kur’ân–ı Kerîm’in makro ve mikro tarihçiliği bir arada ortaya koyduğu tasavvurda, tarihin, bir fotoğraf karesinin daha büyük bir karenin bir unsuru olduğu hakikatindeki gibi parça–bütün, tikel–tümel veya mikro–makro birlikteliği üzerinden aktarıldığı ilk fırsatta fark edilir. Şüphesiz mikro tarih anlatılarının vermek istediği mesajlar, alınmasını arzu ettiği ibretler ve çıkarılmasını murat ettiği dersler olmakla birlikte kanaatimize göre bu anlatıların hususen makro tarih içinde anlaşılması gerektiğine dair işaretler vardır. 




Makalenin devamını okumak için Abone Olun